Zaburzenia obsesyjno kompulsywne, nawracające natręctwa
Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne cechują się nawracaniem natrętnych myśli lub czynności, od których powstrzymywanie się wzbudza niepokój, strach i niepewność.
Zaburzenie tego typu w czasach ciągłego pędu, stresu i pogoni, są zjawiskiem dość częstym.
Cechy obsesji:
- wdzieranie się do głowy wbrew woli osoby
- nieakceptowalność
- spowodowana obecnością negatywnych emocji towarzyszącym obsesjom
- subiektywny opór
- poczucie przymusu zwalczania obsesji
Najczęstsze myśli lękowe:
- lęk przed zakażeniem
- lęk przed skrzywdzeniem siebie i innych
Najczęstsze tła myśli natrętnych:
- symetria
- seksualność
- religia
- agresja
Czym są kompulsje?
Kompulsje stanowią powtarzające się stereotypowe zachowania lub akty psychiczne, podejmowane w celu redukcji niepokoju.
Kompulsje charakteryzują się:
- powtarzalnością i stereotypowością
- poczuciem przymusu ich wykonania
- zmniejszenie poczucia kontroli nad nimi
- poczucie redukcji niepokoju
Najczęstsze rodzaje przymusowych czynności:
- czyszczenie
- sprawdzania
- powtarzanie
- rozkazywanie
- liczenie
PRZYCZYNY
Jest najsilniej uwarunkowane genetycznie spośród wszystkich zaburzeń lękowych. Istnieje związek pomiędzy nim a Zespołem Tourette’a, chorobą charakteryzującą się tikami nerwowymi i motorycznymi – ich krewni często cierpią na lęki obsesyjno-kompulsyjne.
Naukowcy dopatrują się przyczyn tego zaburzenia w nieprawidłowym funkcjonowaniu pracy mózgu, mianowicie w nadaktywności pewnych obszarów.
Z poznawczego punktu widzenia osoby z zaburzeniem obsesyjno-kompulsyjnym cechuje dążenie do kompetencji, nastawienie na sukces, chęć uniknięcia dezaprobaty ze strony otoczenia oraz podniesienia zaniżonego poczucia własnej wartości. Nieuniknione błędy i potknięcia na drodze ku doskonałości powodują samokaranie i potępienie. Rytuały dają złudzenie zapobiegania niekorzystnym wydarzeniom.
LECZENIE
Najlepiej sprawdza się terapia behawioralna polegająca na kontrolowanym kontakcie z czynnikiem lękotwórczym i blokowaniem przymusowej reakcji. Leczenie farmakologiczne jest umiarkowanie skuteczne, problem stanowią nawroty objawów po odstawieniu leków, jednak często stosuje się inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny.
W najcięższych przypadkach stosuje się operacje neurochirurgiczne, polegające na zniszczeniu tkanki mózgowej w jednym z obszarów odpowiedzialnych za zaburzenie. To ciężkie schorzenie, z którego często nie ma wyjścia. Kilka osobowości w jednym ciele musi doprowadzić do konfliktu.